Otlu Küp Peynir; yapımında hammadde olarak kullanılan süt, daha ziyade koyun sütüdür. Bazen koyun sütüne inek ve keçi sütleri de karıştırılmaktadır. Sütler çiğ olarak mayalanmakta ve mayalama sıcaklığı elle tespit edilmektedir. Bu sıcaklık tahminen 30 C civarındadır. Yaklaşık 80 litre süte 100 rnl olaeak şekilde, önceden geleneksel olarak hazırlanmış mayadan ilave edilerek 1-2 saat pıhtılaşmaya terk edilmektedir. Pıhtılaşma işlem tamamlanınca pıhtı bez torbaya aktarılmaktadır. Aktarma işlemi yapılırken bir kat pıhtı bir kat da özel olarak hazırlanmış otlardan (yerel adlarıyla sirmo, heliz, mendo, siyabo, kekik, yabani nane ve söv otu)ilave edilmektedir. Bu iş tamamlanınca torbanın ağzı büzülerek üzerine ağırlık konmakta ve süzülmeye bırakılmaktadır. Süzülme 3-4 saatte tamamlandıktan sonra elde edilen teleme küçük dilimler haline getirilmektedir. Dilimler el büyüklüğünde, farklı şekillerde ve yaklaşık 2-3 cm kalınlığında olmaktadır, Elde edilen peynir dilimleri salamurada veya kuru olmak üzere iki şekilde tuzlanmaktadır. Salamura usulü tuzlamada, peynir dilimleri salamura suyunda bir müddet bekletilerek teneke ya da plastik kaplara yerleştirilmektedir. Kaplar daha sonra serin bir yere konarak sonbahara kadar bir nevi olgunlaştırılnıaya terk edilmektedir. Salamura konsantrasyonu, taze yumurtanın tuzlu suya b atı rıh n asiyi a ayarlanmaktadır. Kuru tuzlamanın yapılışında, dilimler üzerine göz kararı kalın mutfak tuzu serpilmekte ve bu haliyle 3-4 gün kadar bekletilmektedir. Sonra dilimler bol su ile iyice yıkanarak bir kat peynir bir kat cacık olacak şekilde plastik kaplara ya da toprak küplere konulmaktadır. Peynirler kaplara doldurulurken hiç boşluk kalmamasına dikkat edilmekte ve sıkıca yerleştirilmektedir. Doldurma işi bitince kaplamı ağzına üzüm yaprağı konmakta ve çamurla sıvanmaktadır. Kabın ağzı aşağıya gelecek şekilde kilerde özel yerine (genelde toprak altına) konmakta ve üzeri gevşek bir toprakla veya kumla örtülmektedir. Peynir kabının topraktaki bu pozisyonu peynirdeki nem kaybım hızlandırmaktadır. Peynirler bu şekilde 2-3 ay olgunlaştınlmaya bırakılmakta ve olgunlaşma tamamlandıktan sonra tüketime hazır hale gelmektedir. Bir kısım otlu peynirler taze iken satılmakta, alıcı peyniri kendi arzusuna göre küpe doldurup olgunlaştırmaktadır.

Özel Bir Lezzet Otlu peynir; tadı, aroması ve üretim kalitesiyle Van’la özdeşleşmiştir. Koyun sütü üretiminin artması ve birçok otun bahar aylarında yetişmesi nedeniyle bahar aylarında üretilir. Otlu peynire 25 değişik ot katılabilmektedir. Bunlardan başlıcaları: Sirmo, mendi, heliz, yabani nane ve kekiktir. Ot ve cacık; peynirin karakteristik yapısını, tadını ve aromasını oluşturmaktadır. Van’a has otlar, peynirin besin değeri artmakta, hazım dercesi yükselmekte ve insan sağlığına zararlı mikroorganizmaları etkisiz hale getirmektedir. Anadolu’nun Sunduğu Nefis Tat Yüksek meralarda beslenen koyunlardan elde edilen süt, yüzyılların birikimi olan çeşitli işlemlerden geçirilerek, Peynirin kıvamı tutturulur. Kıvamı tutturulan peynir, tuzlanarak toprak küplere doldurulur, dolum işleminde peynirin içinde boşluk kalmamasına dikkat edilir. Toprağa gömülen peynirler, 3 ile 7 ay sonra tüketilmeye hazır hale gelir.Otlu peynire katılan sirmo ve kekik gibi otların antimikrobiyal özelliklere sahip oldukları bilim adamlarınca tespit edilmiştir. Sirmo, kekik ve diğer otlarda karoten ve c vitamini yüksek oranda bulunmaktadır. Otlu Peynir, doyurucu özelliği ve sahip olduğu besinsel içerikle adeta organik bir ilaç hükmündedir. C vitamini yönünden dünyanın en zengin peyniri olma özelliğini taşımaktadır.Van yaylalarında yetişen koyunlardan elde edilen sütün, Van’a has otlarla buluşarak meydana gelen otlu peynir, besin değeri ve sahip olduğu lezzetiyle Van’ın vazgeçilmez tatlarındandır.

Otlu Koyun Küp Peynir; Van yöresine ait olan van otlu küp peyniri köylerde ve yaylalarda bahar ve yaz aylarında koyun keçi ve inek sütün bol olmasıyla şirden mayalı organik   olarak ütretilmektedir peynir yapımı aşamasında dağlarda toplanan şifali bitki olan dağ kekik  sirmo mende heliz siyabo gibi oldukça faydası olan bitkilerle hazırlanır kıvamın da tuzlandıktan sonra deri tulum ve çömlek ve bidonlarda belirli kıvama geldikten sonra ambalaşlanıp toprağa gömülür en az üç ay  beş ve bir yıl surelerle toprakta bekledikten sonra çıkarılır olgunlaşan van otlu peynir kahvaltının olmassa olmazı haline gelir.                                                                                                                      Van otlu peyniri faydaları ve besin deyeri oldukça güçlüdür sinir sistemi için faydalıdır hafızayı güçlendirir  kemik erimesi oluşumunu engeller kemik yapısını güçlendirir diyabete karşı korur Küp peyniri içeriğinde bulunan yüksek oranda protein bağışıklığı güçlendirir bunula beraber içindeki şifalı bitkilerle tam bir enerji deposudur çok gıdalı kokusu oldukça güzel tadı ise çok lezzetlidir.

Otlu Koyun Küp Peynir Özellikle Van’ın Gürpınar,Çatak ve Bahçesaray ilçelerinin yaylarında dağlardan toplanan sirmo,heliz,mende gibi 21 çeşit ottan oluşan doğal otlarla organik koyun sütlerinin buluşmasıyla elde edilen peynirler sağlıklı koşullarda yere gömülerek kışa kadar bekletilir. 6 ay toprağa gömülü kalan ve kışın çıkarılan bu peynire Van Küp Otlu Peyniri Adı Verilir.

Otlu  Küp  Peynir en önemli özelliği uzun süre bozulmadan kalabilmesidir.

Saklama Koşulları

Otlu  Küp Peynir bidonunun içinde yada cam kavanozda muhafaza etmek, Serin bir yerde bırakmak ve ağzının kapalı olması gerekir.

Buzdolabına konulmasında bir sakınca yoktur.

https://www.instagram.com/vanotlupeynirm/?hl=tr
https://vanotlupeyniri.net/urun-kategori/van-otlu-peyniri/